انواع داروها برای انواع بیماریها
قبل از استفاده از هر دارویی حتما با پزشک متخصص مشورت کنید
بتامتازون BETAMETHASONE
نام تجاری:
بتنلان، بتنزول، بتنووات، دیپروزون، ویستا- متازون
معرفی دارو:
بتامتازون یک کورتیکو استروئید است که برای درمان بیماریهای مختلفی به کار می‌رود. کرم بتامتازون برای ناراحتی‌های پوستی از قبیل اگزما و پسوریازیس به کار می‌رود. برای تخفیف درد و رفع خشکی آرتریت روماتوئید و دیگر اشکال التهاب مفصل مستقیماً به داخل مفصل تزریق میشود. این دارو را می‌توان به صورت خوراکی یا تزریق برای درمان بیماریهای غدد داخلی که بر غده‌های هیپوفیز و فوق کلیه و برخی اختلالات خون موثر است مصرف کرد.
مقدار کم یا متوسط بتامتازون برای مدت کوتاه ندرتاً عوارض نامطلوب جدی در بر دارد استفاده طولانی مدت یا مقدار مصرف زیاد می‌تواند منجر به بروز نشانه‌هایی چون زخم معده، ضعف استخوانی، ضعف عضلانی، نازک شدن پوست و تأخیر در رشد کودکان بشود.
طرز استفاده از دارو:
این دارو برای شما تجویز شده بدون توصیه پزشک آنرا تغییر ندهید.
اشکال دارو:
قرص، تزریق، کرم، پماد، لوسیون، قطره یا پماد چشمی، قطره گوش و بینی.
مقدار و زمان مصرف:
برحسب نوع ناراحتی فرق می‌کند.
مقدار مصرف برای بزرگسالان: متفاوت است به دکتر مراجعه کنید.
شروع تأثیر دارو: 12 تا 48 ساعت.
ادامه اثر دارو: تا 24 ساعت.
توصیه غذایی:
غذای حاوی سدیم کم و پتاسیم زیاد در مواردی که نوع خوراکی دارو به مدت طولانی تجویز میشود بایستی مصرف شود.
نگهداری از دارو:
در محفظه سربسته، در محیط خشک و خنک دور از دسترس اطفال و نور باشد.
فراموش کردن نوبت دارو:
بمحض یادآوری، آن را مصرف کنید. اگر نوبت بعدی 2 ساعت بعد است، اکنون استعمال کنید و نوبت بعدی را از سربگیرد.
متوقف کردن دارو:
بدون مشورت با پزشک دارو را ترک نکنید. پزشک بر ترک تدریجی باید نظارت داشته باشد زیرا قطع ناگهانی بعد از مدتها استفاده ممکن است مشکلاتی برای غده هیپوفیز و غده فوق کلیه ایجاد کند.
مصرف مقدار اضافی:
اگر اشتباهاً مقدار اضافی مصرف نمودید مهم نیست. اما اگر متوجه نشانه‌های غیرعادی به علت مصرف اضاٿی شدید به پزشک خیر دهید.
عوارض نامطلوب:
عوارض نامطلوب جدی فقط در صورتی بوجود می‌آید که مقدار بسیار زیاد به مدت طولانی خورده شود. کرم‌ها و پمادها معمولاً بی‌خطرند مگر آنکه بیش از حد مورد استفاده قرار بگیرند.
نشانه‌ها – سوء هاضمه، شیوع شایع، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه‌ها – افزایش وزن، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه‌ها- آکنه، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه‌ها- ضعف عضلانی، شیوع بندرت، موارد
مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه‌ها- تغییر رفتار ، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد.
نشانه‌ها- مدٿوع سیاه خونی، شیوع بندرت، موارد مشورت با پزشک همه موارد، شرائط ترک دارو، مراجعه به پزشک.
تداخل دارویی:
انسولین و داروهای خوراکی ضد دیابت: خوردن یا تزریق بتامتازون نیاز و پاسخ به انسولین و دیگر داروهای خوراکی ضد دیابت را تغییر می‌دهد.
ضدانعقادهای خوراکی: بتامتازون می‌تواند اثرات این داروها را تغییر دهد.
واکسنها: واکنشهای جدی در صورتی ایجاد می‌شوند که برخی واکسنها در حین درمان با بتامتازون تزریق شوند. از پزشک نظر بخواهید.
داروهای ضد ٿشارخون: بتامتازون می‌تواند از تأثیرات این داروها بکاهد.
ضدتشنج‌ها: فنی‌توئین، کاربامازپین، پریمیدین، و فنوباربیتون اثر بتامتازون را کاهش می‌دهند.
پیریدوستگمین: کارآیی این دارو و داروهای مشابهی که برای میاستنی گراویس مصرف می‌شوند با مصرف بتامتازون کم میشود.
احتیاط:
در موارد زیر پزشک را مطلع سازید.
اختلال ذهنی و روانی، ناراحتی قلبی، گلوکوما، ٿشارخون بالا، سابقه صرع، زخم معده، سل، عفونت، دیابت، مصرف داروهای دیگر.
برای خانم‌های باردار: استعمال کرم و پماد در دوران بارداری بی‌خطر است. اگر قرص‌ها بمقدار کم مصرف شوند خطر جدی برای طٿل ندارند با پزشک مشورت کنید.
برای خانم‌های شیرده: استعمال کرم و پماد در دوران شیردهی بی‌خطر اسصت. اگر دارو خورده شود به داخل شیر نفوذ می‌کند اما مقدار طبیعی آن عوارض جانبی چندانی ندارد.
برای اطفال و کودکان: در صورت لزوم مقدار مصرف کم باشد.
برای سنین بالای 60: در صورت لزوم مقدار مصرف کم باشد.
مصرف این دارو در حین رانندگی و کارهای دشوار: ـــــــــــ
الکل: از نوشیدن الکل خودداری شود. زیرا قرص بتامتازون خطر عوارض جانبی را بر مجرای معده و روده، مانند زخم معده زیاد می‌کند.
استفاده بلند مدت:
مصرف قرص‌های بتامتازون به مدت طولانی می تواند منجر به زخم‌معده، نازک شدن پوست، شکنندگی استخوانها، ضعف عضلانی و تأخیر در رشد کودکان شود.
استامینوفن
استامینوفن دارویی است رایج که بدون نسخه پزشک قابل تهیه می‌باشد. این دارو یک مسکن غیرمخدر است که در موارد دردهای خفیف تا متوسط نظیر سردرد ، دندان درد ، درد خفیف استئوآرتریت ( آرتروز ) ، و دردهای ناشی از جراحیهای کوچک کاربرد دارد. استامینوفن همچنین تب را کاهش می‌دهد. این دارو ممکن است در بسیاری دیگر از داروها با اسامی تجاری متفاوت وجود داشته باشد. از جمله استامینوفن پاراستامول نیز گفته میشود.
نحوه مصرف
قرص استامینوفن را می‌توان برای سهولت بلع ، خرد کرد. اشکال خوراکی استامینوفن را می‌توان با مقدار اندکی از مواد غذایی نظیر ماست یا مربا مخلوط کرد. در مورد پودرهای خوراکی همانند آنچه در کپسولهایی Feveral Sprinkle وجود دارد، کپسول باز شده و محتویاتش در یک قاشق چایخوری آب یا مقدار اندکی ماده غذایی نرم مخلوط میشود. برای استعمال راحت‌تر شیاف بهتر است آن را 30 دقیقه در یخچال نگاه داشت. برای استعمال شیاف ، پوشش شیاف را برداشته ، آن را با آب سرد مرطوب کرده، سپس در حالی که به یک پهلو خوابیده‌اید با انگشت خود شیاف را داخل مقعد کنید. اگر یک نوبت دارو را فراموش کردید، می‌توانید به مجردی که آن را به یاد آوردید مصرفش کنید. اما اگر تقریباً زمان نوبت بعدی رسیده است، نوبت فراموش شده را رها کرده به برنامه دارویی منظم خود بازگردید. مقدار دارو را دوبرابر نکنید.
توصیه‌در هنگام مصرف
· برچسب روی دارو را بخوانید و از دستوراتش پیروی کنید.
· برچسب روی سایر داروهای بدون نیاز به نسخه را بخوانید تا مطمئن شوید که در آنها استامینوفن یا دارویی که با استامینوفن تداخل کند وجود نداشته باشد.
· اگر استامینوفن را به سبب درد ، تب یا گلودرد مصرف می‌کنید در هریک از شرایط زیر با پزشکتان مشورت کنید:
o درد بیش از 10 روز (در کودکان 5 روز) طول بکشد یا اینکه علامت جدیدی به آن اضافه شود.
o تب بیش از 3 روز طول بکشد، بدتر شود، یا علامت جدیدی اضافه شود.
o گلودرد دردناکتر شود، بیش از 2 روز طول بکشد، یا تهوع ، استفراغ ، بثورات جلدی ، یا سردرد رخ دهد.
· فقط به مقدار توصیه شده توسط پزشکتان استامینوفن مصرف کنید.
· استامینوفن را دور از دسترس کودکان ، دور از حرارت ، نور مستقیم و حرارت مرطوب نگاه دارید (در چنین شرایطی استامینوفن فاسد میشود).
· شیاف‌ها را در یک جای خنک نگاه دارید، ولی شیاف و انواع مایع استامینوفن (قطره و شربت) را منجمد نکنید.
· استامینوفن تاریخ گذشته را دور از دسترس کودکان دور بریزید.
هشدارها و عوارض جانبی
در صورتی که دچار هریک از نشانه‌های جدی زیر شدید، استامینوفن خود را قطع کرده ، با پزشکتان تماس بگیرید: زردی پوست یا چشمها ، اسهال ، بی‌اشتهایی ، تهوع ، یا استفراغ ، معده درد ، درد ، تورم یا حساسیت در بالای شکم ، مدفوع سیاه و قیری شکل ، ادرار خونی یا کدر ، کاهش ناگهانی ادرار ، کبود شدگی یا خونریزی غیرعادی ، بثوارت جلدی ، زخمهای دهانی ، یا تب یا گلودردی که پیش از درمان وجود نداشته و ناشی از بیماری ای که بخاطرش تحت درمان قرار گرفته‌اید، نباشد.
موارد احتیاط
در صورت وجود هر یک از موارد زیر پیش از مصرف استامینوفن پزشکتان را مطلع سازید:
· حساسیت به هر نوع غذا ، نگاه‌دارنده‌ها ، رنگهای خوراکی ، یا داروها (بویژه استامینوفن یا آسپیرین).
· بارداری یا شیردهی.
· مصرف داروهای دیگر ، بویژه داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی ( NSAIDs ، نظیر ایبوپروفن ) ، آسپیرین ، یا ضدانعقادها (رقیق‌کننده‌های خون مثل وارفارین ، کومادین ).
· مصرف روزی بیش از سه قوطی یا بیشتر مشروبات الکلی.
· سابقه یا ابتلا به الکلیسم (اعتیاد به الکل) ، هپاتیت ویروسی ، فنیل کتونوری ، یا بیماری کبدی یا قلبی.
نبایدها
· نباید بیش از مقدار ذکر شده بر روی برچسب جعبه دارو مصرف کنید، مگر اینکه پزشکتان چنین دستوری داده باشد، در غیر این صورت ممکن است دچار آسیب کلیوی یا کبدی شوید.
· نباید به کودکان زیر 12 سال در یک روز بیش از 5 نوبت استامینوفن به مقدار تعیین شده بر اساس سنشان بدهید.
· نباید در روز بیش از دو قوطی مشروب الکلی مصرف کنید مگر اینکه فقط بخواهید یک یا دو نوبت استامینوفن بخورید.
مسمومیت
· در صورتی که به مصرف بیش از حد استامینوفن شک کردید، حتی در صورت عدم وجود هرگونه علامت مسمومیت از اورژانس تقاضای کمک کنید. درمان مسمومیت باید هرچه زودتر آغاز شود. در صورتی که درمان مصرف بیش از حد استامینوفن ظرف 24 ساعت اول آغاز نشود، ممکن است نتوان از آسیب کبدی یا مرگ جلوگیری کرد.
اطلاعات دیگر
· اشکال ژنریک استامینوفن ارزانتر از انواع تجاری هستند و در اکثر موارد به همان اندازه مؤثرند. فراورده‌های استامینوفن طولانی‌اثر گرانتر می‌باشند، ولی ممکن است مصرفشان راحت‌تر و مناسبتر باشد.
فروس سولفاتFERROUS SULFATE
موارد مصرف فروس سولفات: این دارو در کم‌خونی ناشی‌از فقر آهن مصرف میشود.
مکانیسم اثر فروس سولفات: آهن یک عنصر اساسی و لازم‌برای ساخت هموگلوبین است. آهن بمقدارمناسب برای خونسازی و در نتیجه تامین‌ظرفیت انتقال اکسیژن خون ضروری است.این عنصر در ساخت میوگلوبین نیز عملی‌مشابه به‌عهده داشته و همچنین به‌عنوان‌کوفاکتور چندین آنزیم اساسی، مانندسیتوکروم، نقش دارد. آهن برای متابولیسم‌کاتکول‌آمین و عملکرد صحیح نوتروفیلهانیز ضروری است. آهن موجود در غذا یامکملهای غذایی، پس از مصرف خوراکی،بشکل آهن دو ظرفیتی از سلولهای مخاطی‌عبور کرده و به ترانسفرین پیوند می‌یابد. دراین حالت، آهن برای ساخت گلبولهای قرمز،به مغز استخوان منتقل میشود.
فارماکوکینتیک فروس سولفات: جذب آهن در صورت تخلیه‌ذخایر آن یا افزایش ساخت گلبولهای قرمزافزایش می‌یابد. آهن از دوازدهه و ابتدای‌ژژنوم جذب میشود. جذب آهن با شدت فقرآهن متناسب می‌باشد. جذب آهن دو ظرفیتی‌با معده خالی بیشتر است. نیمه‌عمر سولفات‌آهن 6 ساعت می‌باشد. آهن عمدتا درسلولهای کبدی و سیستم رتیکولوآندوتلیال‌ذخیره میشود. هیچ نوع مکانیسم‌فیزیولوژیک برای دفع آهن وجود ندارد.
موارد منع مصرف فروس سولفات: سولفات آهن درهموسیدروز، هموکروماتوز و سایرکم‌خونی‌ها (مگر اینکه همراه فقر آهن‌باشد)، نباید مصرف شود.
عوارض جانبی فروس سولفات: تحریک مجرای گوارش‌بامصرف این دارو گزارش شده است.تهوع و درد اپی‌گاستریک وابسته به مقدارمصرف است. مصرف آهن از راه خوراکی‌در بیماران مبتلا به بیماری التهابی روده،ممکن است سبب تشدید اسهال شود.مصرف آهن از راه خوراکی ممکن است‌سبب بروز یبوست، به ویژه درسالخوردگان شود.
تداخل‌های دارویی فروس سولفات: مصرف همزمان آهن باتتراسیکلین‌های خوراکی، ممکن است سبب‌کاهش جذب و اثرات درمانی تتراسیکلین‌هاشود.
نکات قابل توصیه: 1 ـ دارو باید با معده‌خالی، یک ساعت قبل یا دو ساعت پس ازغذا مصرف شود، اما به‌منظور کاهش‌احتمال بروز دل آشوبه، این دارو رامی‌توان همراه با غذا مصرف نمود.
2 ـ برای جلوگیری از لکه‌دار شدن دندانها وپوشاندن طعم دارو، محلول خوراکی دارو راباید همراه با آب یا آبمیوه و با استفاده از نی‌مصرف نمود. هنگام مصرف قطره خوراکی،قطرات دارو باید بر روی زبان ریخته شوند.
مقدار مصرف فروس سولفات:
بزرگسالان: بمنظور پیشگیری از کم‌خونی‌فقر آهن، 300 mg/day و در درمان‌کم‌خونی فقر آهن، 300 میلی‌گرم دوبار درروز مصرف میشود و سپس برحسب‌نیاز و تحمل بیمار، بتدریج تا 300 میلی‌گرم4 بار در روز افزایش می‌یابد.
کودکان: مقدار mg/kg/day 5 بمنظورپیشگیری از کم‌خونی فقر آهن و مقدارmg/kg 10، سه بار در روز در درمان‌کم‌خونی مصرف میشود. به‌عنوان مکمل‌غذایی، مقدار مصرف توصیه شده عنصرآهن در روز بین 15ـ6 میلی‌گرم و برای‌زمان بارداری 30 میلی‌گرم است.
امپرازول ، داروی جدید مهار کننده ترشح اسید معده
امپرازول داروئی از یک رده جدید موسوم به بنزایمیدازول استخلافی است که فاقد اثرات آنتی کولینرژیک بوده و روی گیرنده های هیستامین تاثیری ندارد. این دارو قادر است بطور انتخابی پمپ پروتون را، که آخرین مرحله ترشح اسید بشمار می رود، مهار نموده و بنحو موثری ترشح پایه و تمام اشکال ترشح تحریکی اسید معده را کاهش داده یا متوقف نماید. اثرات مهاری این دارو بر روی ترشح اسید معده بمراتب بیشتر از تاثیر متضادهای گیرنده H است و لذا در بیماران مقاوم به آنتاگونیست های فوق ممکنست مفید واقع شود. امپرازول در درمان از وفاژیت سایا شدید، برگشت مواد از معده به مری که به درمان با متضادهای گیرنده H جواب نمی دهد، سندرم زولینجرالیسون و ماستو سیتوز سیستمیک موثر است . بواسطه خطرات تئوریک ایجاد سرطان، تنها دوره های درمانی کوتاه مدت با این دارو مجاز است ولی مبتلایان به سندرم زولینجراسیون دارو را به صورت طویل المدت نیز بکار برده اند.
ارسال از مهران کریم پور وبلاگ میهن
